Tularemie (Francisella tularensis)
Algemene informatie
Francisella tularensis is een bacterie, welke tularemie veroorzaakt. Francisella tularensis komt in de natuur voor. Besmetting vind plaats via het aanraken van besmette karkassen, beten van besmette dieren, teken, vliegen of muggen, ingestie van besmet water of inhalatie van aerosolen. In Nederland is Francisella tularensis recent bij hazen in o.a. Friesland aangetoond.
Tularemie kan asymptomatische verlopen tot een ernstige sepsis met multi-orgaanfalen afhankelijk van de hoeveelheid Francisella tularensis en de porte d'entree. In het begin veroorzaakt tularemie koorts, hoofdpijn, spierpijn en koude rillingen, gevolg door gewichtsverlies, malaise en lymfadenopathie. Bij besmetting via de huid ontstaat vaak de ulcero-glandulaire vorm, waarbij op de plaats van de primaire percutane besmetting een eschar met een verheven rode huidafwijking ontstaat met een centrale zwarte delle. Dit gaat bijna altijd gepaard met koorts. De primaire huidlaesie kan spontaan genezen, terwijl de lymfadenopathie blijft bestaan en op den duur kan abcederen. Tevens kan een glandulaire vorm ontstaan met lymfadenopathie zonder een primaire huidlaesie. Bij besmetting via besmet voedsel en/of water kan oro-pharyngeale tularemie ontstaan. Bij inhalatie van besmette aerosolen kan een luchtweginfectie ontstaan.
Deelgebied | Informatie |
---|---|
Code afnamemateriaal |
Tularemie (Francisella tularensis)
PCR
Diagnostiek bestaat uit kweek of PCR van huidlaesie of punctaat van geabcedeerde lymfklier en serologie. Indien materiaal voor een kweek of PCR wordt ingestuurd altijd van te voren overleggen met de dienstdoende arts-microbioloog om besmetting van het laboratorium personeel te voorkomen.
Indicatie | Voor het aantonen van een infectie met Francisella tularensis |
---|---|
Deelgebied | Moleculair |
Materiaal | Een biopt of punctaat in steriele container |
Code afnamemateriaal | Steriele container (C)![]() afgedopte spuit (O) ![]() Greinerbuis (Q) ![]() |
Doorlooptijd | 4-7 dagen | Opmerking | NB. Altijd in overleg met arts-microbioloog. Materialen voor kweek alleen insturen na overleg met de arts-microbioloog. Deze bepaling wordt extern uitgevoerd. |
Afnamemateriaal bestellen?
Huisartsen en andere externe zorgverleners kunnen afnamematerialen voor Tularemie (Francisella tularensis) bestellen via de onderstaande knop of via telefoonnummer: 088-2350200
Afnamemateriaal bestellenTularemie (Francisella tularensis)
Antistoffen
Serologie wordt meestal positief 2 weken na de eerste ziektedag met een piek 4-5 weken na de eerste ziektedag. Hoge titers kunnen jarenlang bestaan. NB. Brucella kan kruisreageren met tularemie serologie. Derhalve dient deze altijd in combinatie te worden ingezet.
Indicatie | Voor het aantonen van een infectie met Francisella tularensis |
---|---|
Deelgebied | Serologie |
Techniek | Serologie |
Materiaal | Serum |
Code afnamemateriaal | Stolbuis (H)![]() |
Bewaarcondities | Koelkast, max. 48 uur |
Doorlooptijd | 2-4 weken |
Referentiewaarde | Negatief | Opmerking | NB. Altijd in overleg met de arts-microbioloog. Materialen voor kweek alleen insturen na overleg met de arts-microbioloog. Deze bepaling wordt extern uitgevoerd. |

Afnamemateriaal bestellen?
Huisartsen en andere externe zorgverleners kunnen afnamematerialen voor Tularemie (Francisella tularensis) bestellen via de onderstaande knop of via telefoonnummer: 088-2350200
Afnamemateriaal bestellen