Leptospira (ziekte van Weil, Melkerskoorts, Modderkoorts)

Leptospirose is een zoonose, welke veroorzaakt wordt door meer dan 200 verschillende serovars leptospiren. Afhankelijk van het serovar bestaat er een bepaalde voorkeur voor een gastheer en kunnen specifieke ziektebeelden ontstaan varierend van milde tot ernstige infecties. Leptospiren worden via de urine uitgescheiden. Besmetting vindt plaats via contact met de gastheer (o.a. muizen, ratten, runderen), zijn urine of door de urine gecontamineerde omgeving (o.a. oppervlaktewater, planten).

Het ziektebeeld bestaat meestal uit koorts, spierpijn, hoofdpijn, koude rillingen, diarree, braken, verminderde urineproductie, icterus, conjunctivale vaatinjectie, hepatomegalie, meningeale prikkeling, lymfadenopathie en splenomegalie.

Diagnostiek naar leptospirose is afhankelijk van de ziekteduur en wordt verricht in het Nationaal Referentielaboratorium Leptospirose. Leptospiren kunnen de eerste 10 ziektedagen uit het bloed en liquor gekweekt worden en vanaf de tiende ziektedag tot een maand uit de urine. Leptospiren groeien echter eer langzaam, derhalve is tegenwoordig een PCR beschikbaar.

Antistoffen zijn vanaf de 5e-7e ziektedag aantoonbaar. Vaak is voor de diagnose een serumpaar nodig, waarvan het eerste serummonster vóór de tiende ziektedag afgenomen is en het tweede monster ongeveer 1 à 2 weken na het eerste monster. Indien een patient korter dan 10 dagen ziek is 5 ml EDTA voor de PCR, 5 ml heparinebloed voor de kweek en 2 ml serum voor serologie opsturen. Indien een patient langer dan 10 dagen ziek is 2 ml serum voor serologie en urine voor PCR opsturen.

Indicatie	Aantonen van Leptospira spp in bloed of urine af aantonen van antistoffen tegen Leptospira spp in bloed
Deelgebied	Bacteriologie
Techniek	Serologie, kweek en PCR
Materiaal	serum, EDTA, heparinebloed en urine
Code afnamemateriaal	Steriele container (C) Stolbuis (H) EDTA buis (I) Greinerbuis (Q) Heparinebuis (V)
Benodigde Volume	Zie opmerking
Bewaarcondities	koelkast, max. 48 uur
Doorlooptijd	Serologie/PCR: 1-2 weken
Referentiewaarde	negatief
Opmerking	Gaarne overleggen met arts-microbioloog en eerste ziektedag en kliniek aangeven bij aanvraag. Indien < 11 dagen ziek: >2 ml EDTA (voor PCR), >2 ml heparinebloed (voor kweek) en >2 ml serum (voor serologie) insturen. Eventueel >2 ml urine of >2 ml liquor voor PCR insturen.    Indien > 11 dagen ziek: >2 ml serum (voor serologie) en >2 ml midstream- urine (voor PCR) insturen. Deze bepaling wordt extern uitgevoerd.
Link